Γιατί δεν πρέπει να βιαστείς για την (επόμενη) εξωσωματική που θα κάνεις.
Ξεκινάμε από το στάδιο που η διάγνωση είναι “ξεκάθαρη” και πρέπει να γίνει εξωσωματική γονιμοποίηση. Έχει προηγηθεί το χρονικό διάστημα που έχουν “ολοκληρωθεί” οι απαραίτητες εξετάσεις στη φάση της διερεύνησης της υπογονιμότητας και το συμπέρασμα που βγαίνει είναι πως η θεραπευτική προσέγγιση είναι ένας κύκλος εξωσωματικής γονιμοποίησης, με ή χωρίς φάρμακα.
Είστε ήδη κουρασμένοι και οι δύο, (απογοητευμένοι, λυπημένοι, αγχωμένοι, μπερδεμένοι, ανασφαλείς, ψυχικά εξουθενωμένοι…..) και εκτός από την αποδοχή της κατάστασης πρέπει κάποιοι από εσάς να μπείτε και στη διαδικασία της επιτροπής για να πάρετε τα φάρμακα που δικαιούστε.
Θέλετε να τελειώνετε. Δε μπορείτε άλλο. Δε θέλετε άλλο.
Και όμως, εδώ ακριβώς είναι που πρέπει να μπορέσετε και άλλο. Εδώ είναι που πρέπει να προετοιμαστείτε και άλλο.
Εάν ο κύκλος της εξωσωματικής γονιμοποίησης πρέπει να γίνει άμεσα και υπάρχουν απόλυτες ενδείξεις για αυτό, δεν το συζητάμε παραπέρα. Εδώ κάθε μέρα που κερδίζουμε ώστε να ξεκινήσουμε άμεσα έχει αξία.
Εάν όμως ανήκετε στην κατηγορία της πλειονότητας των ζευγαριών που έχουν το περιθώριο μίας σωστής προετοιμασίας, τότε ίσως αξίζει να το προσπαθήσετε.
Οι περισσότεροι από εσάς που βλέπω στο στάδιο αυτό, έχετε πραγματικά πολλά, δύσκολα και διαφορετικά μεταξύ τους δεδομένα να διαχειριστείτε αναφορικά με το πρόβλημα της υπογονιμότητας που αντιμετωπίζετε.
Ειδκά όταν προέρχεστε από μία ή περισσότερες αποτυχημένες προσπάθειες IVF και πρέπει να ξαναπείτε όλο σας το ιστορικό και να περιγράψετε και τις αποτυχημένες σας προσπάθειες, ή ακόμα δυσκολότερα, όταν έχετε να θυμηθείτε και να περιγράψετε και προηγούμενες αποβολές.
Εδώ όμως είναι που κρύβεται για εμένα αυτό που ίσως κάνει τη διαφορά για την επιτυχία.
Γιατί ίσως; Γιατί κανείς ποτέ δε μπορεί να εγγυηθεί ένα θετικό αποτέλεσμα και αυτή είναι η μόνη αλήθεια.
Αυτό όμως δε δημαίνει πως δε μπορείς να ξεκινήσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με τις πιο ιδανικές συνθήκες, ώστε να αυξήσεις τις προσωπικές σου πιθανότητες για επιτυχία.
Η μόνη εγγύηση που μπορείς να εξασφαλίσεις αφορά την πιο έτοιμη, την πιο γόνιμη πλευρά σου, και αυτό αποτελεί μία δέσμευση ανάμεσα σε σένα και τον εαυτό σου.
Η επιστήμη έχει αποδείξει πώς κάποιες βλαβερές για την υγεία συνήθειες, είναι επιβλαβείς και για την υπογονιμότητα: το τσιγάρο, το αλκοόλ, η έλλειψη ύπνου, το στρες, η κακή και ανεπαρκής διατροφή.
Επίσης, ολόένα και περισσότερες μελέτες επιβεβαιώνουν το ρόλο και τη σημασία που έχουν συγκεκριμένα μικροθρεπτικά συστατικά όπως πχ το Συνένζυμο Q10 και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, για την υγιή ανάπτυξη των ωαρίων και των σπερματοζωαρίων, τα οποία μάλιστα υποστηρίζουν και την ανάπτυξη του εμβρύου στο Α Τρίμηνο της κύησης (συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των αποβολών) αλλά και μετά.
Παθήσεις του αίματος καθώς και αυξημένα επίπεδα φλεγμονής του οργανισμού, φαίνεται πως παίζουν και αυτά πιο συγκεκριμένους ρόλους στην υπογονιμότητα και η έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση τους μπορεί να συμβάλλει θετικά προς την επιτυχία.
Το στρες το οποίο η ίδια η υπογονιμότητα προκαλεί, γίνεται ζευγάρι με το άλλο, εκείνο της τρελής για όλους πλέον καθημερινότητας μας, και ενισχύει τις επιβλαβείς για τον οργανισμό συμπεριφορές που ανέφερα πιο πάνω και ακυρώνει κάθε σεξουαλική διάθεση ή δραστηριότητα. Αυτό όμως με τη σειρά του σε απομακρύνει ακόμα πιο πολύ από το γόνιμο εαυτό σου.
Ξεκινάμε λοιπόν από το στάδιο που η διάγνωση είναι ξεκάθαρη και πρέπει να γίνει εξωσωματική γονιμοποίηση.
Πάμε λοιπόν αυτή τη φορά να ξεκινήσουμε παρέα.
(Παύση…..δε ξέρω στο σημείο αυτό από που να ξεκινήσω και τι να σας συμβουλέψω να κάνετε πρώτα, μου φαίνονται ακόμα και εμένα όλα αυτά τόσα πολλά, αλλά όμως πρέπει με κάποιο τρόπο να μπούνε σε μία σωστή σειρά…., επιστρέφω σε λίγο, χρειάζομαι ένα διάλλειμα να πάρω μία ανάσα φρέσκου αέρα ).
Λοιπόν. Δε θα κάνω λίστα, θα μοιραστώ τις σκέψεις μου από αυτά που βλέπω από την πολυετή εμπειρία μου και έχω τελικά πειστεί πως έχουν μεγάλη σημασία και κάνουν τη διαφορά για το θετικό αποτέλεσμα που όλοι επιθυμούμε.
Το πρώτο πράγμα που μου βγαίνει είναι να σας ρωτήσω “πως αισθάνεστε” για αυτό που θα κάνετε. Πως αισθάνεστε για το γεγονός ότι θα κάνετε (άλλη μία) εξωσωματική γονιμοποίηση; Είστε έτοιμοι για αυτό ψυχολογικά; Μήπως χρειάζεται να ζητήσετε βοήθεια αυτή τη φορά από κάποιον ειδικό; Είστε μαζί σε αυτό; Και αν όχι μπορείτε να διαχειριστείτε τα δύσκολα συναισθήματα, μπορείτε να έχετε μία καθαρή ματιά απέναντι στο πρόβλημα σας; Μπορείτε να διακρίνετε τη διαφορά ανάμεσα στο ότι ως ζευγάρι έχετε ένα πρόβλημα (την υπογονιμότητα) και δεν είστε εσείς οι ίδιοι το πρόβλημα; Δεν είστε υπερήρωες, κανένας μας δεν είναι. Όπως λέει και το τραγούδι, we are only humans, after all… Το να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού δε σας κάνει λιγότερο ικανούς, το αντίθετο μάλιστα.
Το σημαντικό είναι να φέρετε στην επιφάνεια τη δύναμη που βρίσκετε μέσα σας, να μπορέσετε να εκμεταλλευτείτε όλα εκείνα τα θετικά σας στοιχεία, μεμονωμένα και ως ζευγάρι, που θα σας βοηθήσουν να διεκπεραιώσετε με επιτυχία τα στάδια που απαιτούνται μέχρι το στόχο σας: την απόκτηση ενός παιδιού.
Μετά θα ήθελα να σας ρωτήσω. Πως είναι η καθημερινότητα σας αναφορικά με όλα εκείνα που μπορούν και είναι επιστημονικά αποδεδειγμένα πως ενισχύουν τη γονιμότητα σας. Τρέφεστε σωστά; Κοιμάστε επαρκώς; Έχετε ερωτικές επαφές; Απέχετε από το αλκοόλ; Λαμβάνετε τις βιταμίνες σας;
Το γεγονός πως ένας άνδρας πάσχει από ανδρική υπογονιμότητα και έχει περιορισμένη συγκέντρωση, κινητικότητα και μορφολογία σπερματοζωαρίων, δε σημαίνει πως δεν πρέπει να προετοιμαστεί για τουλάχιστον 3 περίπου μήνες, όσο δηλαδή απαιτείται για μία νέα γενιά σπερματοζωαρίων να αναπτυχθεί, ώστε να στοχεύσει τουλάχιστον σε μία ποιοτική βελτίωση των παραμέτρων του. Δε σημαίνει, εντάξει, δε γίνεται τίποτα οπότε δώστε μου αλκοόλ και τσιγάρα. Και αν μη τι άλλο, οι συχνές επαφές ενισχύουν ακόμα περισσότερο την αναπαραγωγική υγεία.
Από την άλλη, γυναίκες που έχουν πολλά επιπλέον κιλά θα έχουν σημαντικό όφελος από την απώλεια βάρους ειδικά όταν η εξωσωματική γονιμοποίηση πρόκειται να γίνει με χρήση φαρμάκων. 3 μήνες μίας πιο στοχευμένης διαιτητικής προσέγγισης με τη βοήθεια ενός ειδικού, σε συνδυασμό με ήπια άσκηση και σωστή ενυδάτωση, μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά όχι μόνο στην καλύτερη ανταπόκριση του οργανισμού στα φάρμακα αλλά και στην γενικότερη ορμονική ισορροπία, μείωση των φλεγμονών και σωματική υγεία.
Και όσον αφορά τη “διάγνωση” και τις εξετάσεις. Κάθε περιστατικό είναι μοναδικό και ο θεράποντας ιατρός πρέπει να κρίνει σύμφωνα με τα δεδομένα τι είναι απαραίτητο να γίνει και τι όχι. Σε κάθε περίπτωση όμως υπάρχουν κάποια guidelines, κάποιες κατευθυντήριες οδηγίες από ανώτατες αρχές (ESHRE, RCOG, ASRM, NICE) οι οποίες είναι αδιαμφισβήτητες, οι οποίες έχουν μία ιεραρχία και τουλάχιστον αυτές πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί πριν ξεκινήσεις.
Και να είσαι σίγουρος, πως ακόμα και αν έχουν γίνει, έχουν αξιολογηθεί από τους αντίστοιχους ειδικούς.
Πχ οι εξετάσεις που αφορούν τη θρομβοφιλία, και κάποιες άλλες παθήσεις του αίματος. Πολλές φορές μας έχει συμβεί, κάποιοι ασθενείς να μην τις έχουν κάνει καθόλου ενώ έπρεπε (μπορεί να μην έπρεπε στην αρχή αλλά στην πορεία τα δεδομένα άλλαξαν οπότε εκεί είναι που πρέπει να επαναπροσδιορίσεις που ακριβώς στη φάση διερεύνησης βρίσκεσαι και να δώσεις το παραπάνω), κάποιοι άλλοι να τις έχουν κάνει μισές ( εδώ έχουν παίξει ρόλο και κάποιες… κακιές παρέες) και αρκετοί για να μην πω πολλοί (δυστυχώς) άλλοι έχουν κάνει μεν τις απαιτούμενες εξετάσεις, ίσως και πολλές περισσότερες, αλλά οι εξετάσεις αυτές δεν έχουν αξιολογηθεί από τον ειδικό αιματολόγο όπως θα έπρεπε, που εκείνος και όχι κάποιος άλλος θα αποφασίσει τι πρέπει οι υπόλοιποι ειδικοί της ομάδας να ακολουθήσουμε ως θεραπεία. Το ίδιο συμβαίνει και με κάποιες ενδοκρινολογικές ή ουρολογικές ή γενετικές εξετάσεις and so on…
Άρα, πριν ξεκινήσεις μία εξωσωματική, καλό θα είναι να κάνεις ένα review μαζί με την ιατρική ομάδα πως είστε καθόλα έτοιμοι να ξεκινήσετε και πως δεν έχει κάτι ξεχαστεί κατά λάθος ( κι εγώ κάνει και έχω μάθει από τα λάθη μου). Η προετοιμασία για το φάκελο για την επιτροπή της εξωσωματικής για τα φάρμακα και ο χρόνος που απαιτείται μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία, είναι μία καλή ευκαιρία για αυτό το review. Και αν στο στάδιο αυτό τελικά βρεθεί πως πρέπει να γίνει κάτι ακόμα, εμπιστευτείτε το γιατρό σας στην κρίση του.
Επόμενος στόχος: Το να οργανωθείτε όσο καλύτερα μπορείτε για την προσπάθεια σας. Να εκτελέσετε χρονικά σωστά τις συνταγές που σας έχει δώσει ο ιατρός σας, να πάρετε τα φάρμακα, να καταλάβετε πως χρησιμοποιούνται τα φάρμακα. Να καταλάβετε τις απαιτήσεις που έχει η προσπάθεια σας όσον αφορά τους χρόνους σας και τη διαχείρηση και των άλλων παραμέτρων της καθημερινότητας σας. Να δημιουργήσετε το υποστηρικτικό σας πλαίσιο. Να ενημερωθείτε για τις επιλογές σας (που πρέπει να είναι ιατρικά τεκμηριωμένες). Να καταλάβετε τις επιλογές σας. Να καταλάβετε τι θέλετε εσείς και όχι οι άλλοι. Να δεχτείτε αλλά και να αρνηθείτε.
Να βρείτε χρόνο να ανασάνετε.
Αν και μισώ τα κλισέ, πράγματι η διαδικασία της εξωσωματικής είναι ένας Γολγοθάς. Είναι όμως άλλο πράγμα να κουβαλάς όλο το φορτίο πάνω σου, μόνος, και να νοιώθεις πως κάνεις αγώνα ταχύτητας και μάλιστα υπάρχει και η πιθανότητα στο τέλος να βρεις και γκρεμό, και άλλο να μοιράζεσαι τα βάρη, να περπατάς ώστε να ανασαίνεις, να έχεις pit stops στη διαδρομή για ανάκτηση δυνάμεων και από την αρχή να έχεις ένα χάρτη που θα σε οδηγήσει αν μη τι άλλο σε μία καλύτερη, πιο υγιή κατάσταση για τον εαυτό σου.
Ξεκινάμε λοιπόν από το στάδιο που η διάγνωση είναι ξεκάθαρη και πρέπει να γίνει εξωσωματική γονιμοποίηση. Βρίσκουμε το υποστηρικτικό μας πλαίσιο. Λαμβάνουμε σωστές πληροφορίες. Μαθαίνουμε τις επιλογές μας και αποφασίζουμε. Καταγράφουμε τα δεδομένα μας. Καταγράφουμε τι θα χρειαστεί να κάνουμε, πως και πότε. Ενεργοποιούμε το υποστηρικτικό μας πλαίσιο. Αναγνωρίζουμε και αντιμετωπίζουμε όσο είναι εφικτό τις αδυναμίες μας. Βρίσκουμε τα θετικά μας στοιχεία. Ενεργοποιούμε τις δυνάμεις μας. Φροντίζουμε τον εαυτό μας. Φροντίζουμε τη σχέση μας. Βρίσκουμε χρόνο να ανασάνουμε, να τραφούμε σωστά, να γυμναστούμε, να πάρουμε τις βιταμίνες μας, να κάνουμε έρωτα, να δούμε φίλους μας, να πάμε σινεμά, να κάνουμε ένα χόμπυ……..
Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε σωστά. Έτσι αποφασίσαμε.
Να είστε καλά,
Χαρούλα