Υπογονιμότητα: Μήπως σας αφορά; Δείτε τους παράγοντες που σας βάζουν σε κίνδυνο.
Σύμφωνα με όλες τις ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες, κάθε ζευγάρι πρέπει να διερευνήσει πιθανή υπογονιμότητα, μετά από έναν χρόνο ελεύθερων, συχνών ερωτικών επαφών, χωρίς επιτυχία σύλληψης. Σε περίπτωση έντονης ανησυχίας σχετικά με το θέμα, μετά την πάροδο εννέα μηνών, ή 6 μηνών όταν η γυναίκα είναι μεγαλύτερη από 36 ετών, μην διστάσετε να ζητήσετε την συμβουλή του γυναικολόγου σας, ο οποίος μπορεί να σας συμβουλέψει να διενεργήσετε τις πιο βασικές, απαραίτητες εξετάσεις. Αν τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι φυσιολογικά, ανάλογα με την ηλικία σας, μπορείτε να αφήσετε λίγο ακόμα χρόνο και να συνεχίσετε την προσπάθεια σας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προσδιορίσετε εγκαίρως οποιοδήποτε πιθανό πρόβλημα ώστε να το αντιμετωπίσετε πριν η κατάσταση χειροτερέψει.
Σε περἰπτωση που αναρωτιέστε αν η υπογονιμότητα οφείλεται σε εσάς ή στον σύντροφο σας, αυτό που πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι η πιθανότητα είναι περίπου η ίδια – περίπου το ένα τρίτο των περιστατικών υπογονιμότητας οφείλεται στις γυναίκες, περίπου το ένα τρίτο στους άνδρες και στο υπόλοιπο ένα τρίτο φταίνε και οι δύο ή δεν μπορεί να βρεθεί σαφής αιτία (ανεξήγητη υπογονιμότητα). Ο μόνος τρόπος να διερευνηθούν σωστά τα αίτια της υπογονιμότητας είναι να γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις και από τους δύο συντρόφους. Οι ακόλουθοι προδιαθεσικοί παράγοντες θα σας βοηθήσουν να ερευνήσετε μήπως αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας.
Ανδρες
- Ηλικία
Ακόμα και στους άνδρες η ηλικία φαίνεται να παίζει ρόλο όσον αφορά τη γονιμότητα. Όσο μεγαλύτερος είναι ο άνδρας, τόσο περισσότερο χρόνο φαίνεται πως χρειάζεται να αφήσει έγκυο μία γυναίκα. Ο αριθμός των σπερματοζωαρίων ενός άνδρα αλλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σπέρματος φαίνεται να επηρεάζονται αρνητικά όσο ο καιρός περνάει. Εάν είστε στα μέσα της δεκαετίας των 40 ή περισσότερο, καλό είναι ένας ειδικός να εκτιμήσει τη γονιμότητα σας σύντομα.
- Προβλήματα στο ανοσοποιητικό
Αν ένας άνδρας έχει ένα πρόβλημα υγείας που επηρεάζει το ανοσοποιητικό του σύστημα, το πρόβλημα αυτό μπορεί να επηρεάζει την κινητικότητα του σπέρματος (την ικανότητα να κινηθούν προς το ωάριο και να το γονιμοποιήσουν), δεδομένου ότι τα αντισώματα μπορούν πραγματικά να λειτουργούν επιθετικά ως προς το σπέρμα, σαν να είναι αντιγόνο.
- Προβλήματα βάρους
Η κακή διατροφή ( άτομα λιποβαρή ή υπέρβαρα), μπορεί να βλάψει την υγεία του σπέρματος ενός άνδρα.
- Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα
Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα τα οποία δεν έχουν θεραπευτεί, όπως τα χλαμύδια και η γονόρροια αλλά και συχνές βακτηριακές ουρολοιμώξεις, θα μπορούσαν να επηρεάσουν την υγεία του σπέρματος, την παραγωγή και την κινητικότητα, αλλά αυτό μπορεί να βελτιωθεί με την κατάλληλη θεραπεία.
Γυναίκες:
- Ασταθής εμμηνορρυσιακός κύκλος και Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)
Ένας ασταθής κύκλος – και ως εκ τούτου, μία ακανόνιστη ωορρηξία – είναι η πιο κοινή αιτία της υπογονιμότητας. Μερικές γυναίκες μπορεί να σταθεροποιήσουν τον κύκλο τους με δίαιτα και άσκηση, ενώ άλλες μπορεί να χρειαστεί να λάβουν φαρμακευτική αγωγή, όπως η κιτρική κλομιφαίνη, για να βοηθηθούν. Αν εξακολουθείτε να αντιμετωπίζετε προβλήματα, απευθυνθείτε στον γιατρό σας ο οποίος θα εξετάσει και το ενδεχόμενο ύπαρξης κύστεων των ωοθηκών, δηλαδή, σάκων οι οποίοι είναι γεμάτοι με υγρό και μερικές φορές αναπτύσσονται πάνω ή μέσα στις ωοθήκες εμποδίζοντας την ωορρηξία. Όταν υπάρχουν πολλές μικρές κύστεις, μπορεί να έχετε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), το οποίο εμφανίζεται περίπου στο 5-10% των γυναικών. Τα συμπτώματα του συνδρόμου περιλαμβάνουν ακανόνιστες περιόδους, υπερβολική τριχοφυία, ακμή ή/και παχυσαρκία. Εάν οι κύστεις δεν υποχωρούν από μόνες τους, το οποίο συμβαίνει συχνά, μπορεί να χρειαστεί η λαπαροσκοπική αφαίρεση τους.
- Ηλικία
Οι πιθανότητες σύλληψης θεωρητικά αρχίζουν να μειώνονται γύρω στα 30. Από τα 36 όμως και έπειτα η κατάσταση δυσκολεύει ακόμα περισσότερο και πολλές γυναίκες τελικά θα χρειαστούν κάποια μέθοδο υποβοήθησης για να πετύχουν το στόχο τους. Το κλειδί σε αυτή την περίπτωση, είναι κάθε γυναίκα να είναι σωστά ενημερωμένη για τις επιλογές που έχει όσον αφορά την ικανότητα της για αναπαραγωγή. Τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότερες γυναίκες επιλέγουν τη κρυοσυντήρηση ωαρίων ως τη μέθοδο που θα τους δώσει την ικανότητα να γίνουν μητέρες σε πιο προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία, χρησιμοποιώντας τα δικά τους ωάρια.
- Ινομυώματα μήτρας
Μεγάλο ποσοστό γυναικών έχει καλοήθεις όγκους στα τοιχώματα ή το εσωτερικό της μήτρας, οι οποίοι άλλοτε επηρεάζουν τη γονιμότητα, άλλοτε όχι. Ο ειδικός θα αξιολογήσει τα δεδομένα και αν φανεί πως αυτό είναι αίτιο υπογονιμότητας, μπορεί να χρειαστεί η αφαίρεση τους με μια εγχείρηση, που ονομάζεται ινομυωματεκτομή.
- Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (Pelvic Inflammatory Disease)
Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι μια σοβαρή μόλυνση, η οποία συχνά προκαλείται από σεξουαλικά μεταδιδόμενα βακτήρια, όπως είναι τα χλαμύδια. Εάν διαγνωσθεί εγκαίρως μπορεί να θεραπευτεί με λήψη κατάλληλων αντιβιοτικών. Διαφορετικά μπορεί να οδηγήσει σε σαλπιγγίτιδα/ απόφραξη των σαλπίγγων.
- Ουλώδης ιστός / Πυελικές συμφύσεις
Ουλώδης ιστός που προκαλείται από πυελική μόλυνση ή ενδομητρίωση, μπορεί να προκαλέσει απόφραξη στις σάλπιγγες, οδηγώντας σε προβλήματα γονιμότητας. Αυτό μπορεί να διορθωθεί με λαπαροσκοπική χειρουργική.
- Ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση είναι μία πολύ ύπουλη ασθένεια, που αποτελεί σημαντικό αίτιο υπογονιμότητας. Μπορεί να είναι ασυμπτωματική, εώς και να προκαλεί συμπτώματα (σοβαρή δυσμηνόρροια, πυελικός πόνος εκτός περιόδου, πόνος κατά την επαφή, συχνή/επώδυνη συχνοουρία) που κάνουν την απλή καθημερινότητα πραγματικό μαρτύριο για τη γυναίκα. Κανένα γυναικολογικό σύμπτωμα δεν πρέπει να περνάειι απαρατήρητο, και πάντα να εκτιμάται από τον ειδικό για τη σοβαρότητα του. Η ενδομητρίωση στις ωοθήκες προκαλεί συνήθως ωάρια πολύ κακής ποιότητας. Η ενδομητρίωση χειροτερεύει με το πέρασμα του χρόνου και συχνά απαιτείται εξωσωματική γονιμοποίηση προκειμένου η γυναίκα να μείνει έγκυος.
Εάν προσπαθείτε να επιτύχετε μία εγκυμοσύνη και εσείς ή ο σύντροφος σας ανήκετε σε μία ή περισσότερες από τις παραπάνω κατηγορίες, απευθυνθείτε σύντομα στο γυναικολόγο σας, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει στην προσπάθεια αυτή.